Llwybr Dyffryn y Swistir

Llanelli i Horeb (10 milltir yno ac yn ôl)

Mae Doc y Gogledd neu Barc Dŵr y Sandy yn fannau cychwyn cyfleus ar gyfer y daith hon, gan groesi Pont D'Agen a dilyn llwybr 47 y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol. Mae'r bont hon hefyd yn cysylltu â chanol tref Llanelli, sy'n fan cychwyn arall os ydych yn dymuno. Mae'n syniad da teithio'r ffordd hon wrth adael y dref gan fod y daith yn ôl yn un hyfryd lawr rhiw, nad oes angen ymdrechu rhyw lawer arni.

Mae'r llwybr yn mynd drwy Ffwrnes â'i dafarndai a'i siop, drwy Bentrepoeth ac uwchlaw Felin-foel, sef cartref y bragdy enwog. Ar ôl ½ milltir arall, mae'r llwybr yn rhedeg uwchlaw cronfeydd dŵr Lliedi yn Nyffryn y Swistir. Mae digonedd o leoedd i stopio, eistedd, cael picnic a mwynhau'r olygfa. Mae'n bosibl mynd i lawr y llwybr serth i gerdded o amgylch y cronfeydd dŵr, ond nid yw'n addas i feiciau; gwell yw eu gadael ar y llwybr.

Aiff y llwybr yn ei flaen drwy goetir, heibio i weddillion hen Waith Brics Horeb, sydd bellach yn gofeb restredig, cyn troi'n fwy agored wrth hen Orsaf Horeb a thafarn gyfagos y Waun Wyllt a hen Gapel. Os gadewch y llwybr yma a theithio tua'r gorllewin am filltir, fe ddewch at bentref Pump-hewl a thafarn y Stag.

Cyrraedd yno: Mae gwasanaethau X12, 195 ac 196 yn rhedeg rhwng Caerfyrddin a Llanelli a rhwng Abertawe a Llanelli. Mae gwasanaeth trên rheolaidd o Abertawe a Chaerfyrddin i Lanelli. Mae'r orsaf fysiau tua ¼ milltir o'r llwybr ac mae'r orsaf reilffordd ¼ milltir o'r llwybr yn Seaside, ger Doc y Gogledd.

Mae llefydd parcio yn Noc y Gogledd a Pharc Dŵr y Sandy yn Llanelli, ond dim ond ar y ffordd yn Horeb oni bai eich bod yn gofyn yn y dafarn.

Cyfleusterau: Ceir toiledau, bwyty / caffi, hufen iâ / diodydd a man llogi beiciau yn y Ganolfan Ddarganfod yn Noc y Gogledd. Mae tafarn / bwyty Brewers Fayre ym Mharc Dŵr y Sandy a thafarndai a siopau yn y Ffwrnes. Yn Felin-foel gallwch adael y llwybr i ddisgyn ½ milltir i'r pentref lle mae gwesty, tafarndai a siopau. Fel arall, ewch ymlaen i Horeb lle gallwch gael lluniaeth gerllaw yn nhafarn y Waun Wyllt, neu deithio ar hyd y ffordd dawel am filltir i Bump-hewl, i dafarn y Stag.

Horeb i'r Tymbl (11 milltir yno ac yn ôl)

Dringa'r llwybr yn raddol am filltir o Horeb i Gynheidre cyn rhedeg yn wastad rhwng caeau fferm a choetir am 4½ milltir i'r Tymbl. O Gynheidre gallwch fwynhau golygfeydd gwych o Gwm Gwendraeth a thu hwnt i Sir Benfro a Môr Hafren ar ddiwrnod clir.

Roedd pyllau glo'n arfer bod ar hyd y rheilffordd fwynau hon ac yng Nghynheidre cafodd y pedair siafft eu cau a'u disodli yn y 70au gan lofa ddrifft na chafodd byth ei defnyddio. Mae Canolfan Dreftadaeth Rheilffordd Llanelli a'r Mynydd Mawr yng Nghynheidre bellach yn cynnwys llecyn picnic, trac a siediau atgyweirio, a chynhelir diwrnodau agored yn yr hyn y mae rhai'n ei galw'n rheilffordd fwynau gyntaf y DU.

Mae'r llwybr yn parhau drwy'r ardal hardd ond anghybsell hon i'r Tymbl. Yma bydd angen i chi'r groesi'r Stryd Fawr lle mae pob math o gyfleusterau, ac â'r llwybr ymlaen tua'r gogledd yr ochr arall i'r ffordd i Cross Hands. Yn ymyl y trac y mae postyn milltir Dudgeon Sustrans ac arno'r gerdd addas iawn, Tracks, ac mae'r cyfieithiad Cymraeg ar blac llechi ar y gwaelod – gofalwch eich bod yn aros i'w darllen.

Cyrraedd yno: Mae gwasanaethau 196,166,128,164 yn rhedeg rhwng Llanelli a Cross Hands drwy Gwm Gwendraeth, ond mae'n eithaf anodd cyrraedd y llwybr hwn drwy drafnidiaeth gyhoeddus, ac mae angen cynllunio'n ofalus.

Mae modd parcio ar y ffordd yn Horeb neu gallwch ofyn yn y dafarn. Yn y Tymbl mae modd parcio ar y ffordd yn ymyl y llwybr ac yng Nghlwb y Mynydd Mawr lle mae'r llwybr yn croesi'r B4310 (gofynnwch yn y clwb). Hefyd gallwch barcio ar y ffordd yng Nghynheidre lle ceir mynediad i'r llwybr.

Cyfleusterau: Yn Horeb, mae tafarn y Waun Wyllt gerllaw, neu teithiwch ar hyd y ffordd dawel am filltir i Bump-hewl, lle mae tafarn y Stag. Gallwch gael lluniaeth yn y Tymbl yng Nghlwb y Mynydd Mawr, yn ogystal â sawl siop a man cludfwyd.

Y Tymbl i Cross Hands (7 milltir yno ac yn ôl)

O'r Tymbl mae'r llwybr yn cyd-redeg â Pharc Gwledig y Mynydd Mawr, ac o'r man uchel hwn mae golygfeydd ysblennydd o Gwm Gwendraeth a thu hwnt i Sir Benfro a Môr Hafren ar ddiwrnod clir, cyn mynd drwy goetir i Garreg Hollt a Cross Hands. Trwy adael y llwybr am rai llathenni yng Ngharreg Hollt (gyferbyn â'r caeau chwarae) gallwch weld y garreg a roddodd i'r pentref ei enw. Yn ôl y chwedl bu i Owain Glyndwr ei tharo â'i gleddyf yn ei dymer. Mae'r llwybr yn mynd yn ei flaen hyd at y brif ffordd a thrwy droi a mynd i'r dwyrain am ½ milltir fe ddewch chi i ganol Cross Hands.

Cyrraedd yno: Mae gwasanaethau 196,166,128,164 yn rhedeg rhwng Llanelli a Cross Hands drwy Gwm Gwendraeth. Yn y Tymbl mae modd parcio ar y ffordd yn ymyl y llwybr ac yng Nghlwb y Mynydd Mawr lle mae'r llwybr yn croesi'r B4310 (gofynnwch yn y clwb). Mae digon o lefydd parcio yn Cross Hands.

Cyfleusterau: Yn y Tymbl mae Clwb y Mynydd Mawr, yn ogystal â sawl siop a man cludfwyd. Mae llawer o siopau a mannau cludfwyd yn Cross Hands, ynghyd â siop feiciau.